โรคเบาหวานกำลังเป็นภัยเงียบของคน ไทยและทั่วโลก สหพันธ์เบาหวานนานาชาติรายงานล่าสุด พบทั่วโลกมีผู้ป่วยเบาหวานมากกว่า 371 ล้านคน จำนวนยังเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง คาดในปี พ.ศ.2573 จะมีมากถึง 552 ล้านคน โดยร้อยละ 80 อยู่ในประเทศด้อยพัฒนาและประเทศกำลังพัฒนา

ในส่วนของไทย ผลการสำรวจสุขภาพคนไทยอายุ 15 ปีขึ้นไปทั่วประเทศครั้งล่าสุด เมื่อปี 2552 พบคนไทยป่วยโรคเบาหวานกว่า 3.5 ล้านคน เสียชีวิตจากเบาหวานเฉลี่ยปีละเกือบ 8,000 ราย แนวโน้มพบในเด็กมากขึ้น เนื่องจากขณะนี้เด็กไทยเผชิญความอ้วนและกินหวานมากขึ้น หากไม่มีการป้องกันควบคุมโรคที่ดีพอ คาดว่าในอีก8ปีข้างหน้า ไทยจะพบผู้ป่วยถึง 4.7 ล้านราย

ทั้งนี้ ที่น่าเป็นห่วงในขณะนี้พบว่า ผู้ป่วยโรคเบาหวาน 1 ใน 3 หรือประมาณ 1.2 ล้านคน ไม่รู้ว่าตนเองเป็นโรคเบาหวาน เนื่องจากไม่เคยได้รับการตรวจวินิจฉัยมาก่อน และผู้ป่วยบางส่วนรู้ตัวแล้ว แต่ไม่รักษา มีผู้ป่วยเบาหวานที่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลให้อยู่ในเกณฑ์ปกติเพียงร้อยละ 29 อีกประมาณร้อยละ 70 คุมระดับน้ำตาลไม่ได้ เกิดโรคแทรกซ้อน ทั้งโรคหัวใจ เท้าเน่า ไตวาย แต่ละปีมีค่าดูแลรักษาผู้ป่วยเบาหวานสูงถึง 47,596 ล้านบาท จึงต้องเร่งควบคุมป้องกัน ลดจำนวนคนป่วย

ศ.เกียรติคุณ พญ.วรรณีนิธิยานันท์ ภาควิชาอายุรศาสตร์คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาลและนายกสมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทยฯ กล่าว ว่า ทางสมาคมฯ ได้ร่วมรณรงค์ให้สังคมไทยตระหนักถึงภัยคุกคามจากโรคเบาหวาน เพื่อให้คนไทยทุกคนรู้จักโรคนี้ และตระหนักถึงปัญหาและภัยของโรค มีความตื่นตัวการดูแลสุขภาพ รู้วิธีป้องกันไม่ให้เกิดโรค และในกรณีที่เป็นโรคเบาหวานแล้วหากดูแลรักษาตั้งแต่ระยะเริ่มแรก และควบคุมให้ได้ตามแผนการรักษาของแพทย์ จะช่วยลดอัตราความพิการ การเสียชีวิต สามารถใช้ชีวิตใกล้เคียงกับคนปกติทั่วไป

ศ.เกียรติคุณ พญ.วรรณี ให้ความรู้เพิ่มเติมว่า สาเหตุหลักๆ ของเบาหวานเกิดจากการเสื่อมของเซลล์หรืออวัยวะที่ผลิตอินซูลิน เรามีอินซูลินไว้ควบคุมน้ำตาลไม่ให้สูงเกินกว่าระดับปกติ ดังนั้น เมื่อมีการเสื่อมของเซลล์หรืออวัยวะตัวนี้ ไม่ว่าจะจากสาเหตุใดก็ตามที่มีการทำลาย หรือว่าเสื่อมตามอายุ หรือว่าเสื่อมเพราะปัจจัยอื่น เช่น อ้วน ก็จะทำให้เกิดโรคเบาหวานขึ้น เพราะฉะนั้น พันธุกรรมจะเป็นอีกอย่างหนึ่ง ซึ่งเปลี่ยนไม่ได้ แต่ต้องเป็นเพราะพันธุกรรม

แต่ด้วยวิถีชีวิตคนปัจจุบันที่มักจะเคร่งเครียดกับเรื่องราวต่างๆ และแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก็ชี้ว่าความเครียดนั้นไม่เพียงทำให้เกิดผลกระทบต่อ ส่วนต่างๆ หากแต่ยังมีส่วนในการทำให้เป็นโรคเบาหวานและเพิ่มระดับการเป็นโรคให้มากขึ้น ด้วย

"ความเครียดกระทบหลายส่วน และเบาหวานก็เป็นหนึ่งในนั้น เพราะว่าเวลาเราเครียดจะมีฮอร์โมนหลายอย่างเพิ่มขึ้น และฮอร์โมนที่เพิ่มขึ้นนี้ก็เป็นฮอร์โมนที่ทำงานตรงกันข้ามกับอินซูลิน คือเป็นฮอร์โมนเพิ่มน้ำตาล ถ้าฮอร์โมนเพิ่มน้ำตาลมีมากขึ้น ระดับน้ำตาลก็จะสูงตามไปด้วยเป็นปกติ ทำให้เกิดเบาหวาน หรือสำหรับคนที่เป็นแล้วก็อาจจะทำให้ควบคุมได้ไม่ดีนัก" ศ.เกียรติคุณ พญ.วรรณี กล่าว