บทเรียนพื้นที่ต้นแบบการจัดการระบบเกษตรและระบบอาหารที่ปลอดภัยจากสารเคมีทางการเกษตร
สามารถดาวน์โหลดหนังสือในรูปแบบ E-Book ได้ที่

(( กดเพื่อดาวน์โหลด ))

ประเทศไทยเป็นประเทศเกษตรกรรมมาแต่ในอดีตและเป็น
แหล่งผลิตอาหารที่สำคัญแห่งหนึ่ง ของโลก ดังนั้น การกำหนดนโยบาย
และกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการเกษตร จึงมีความสคัญและต้องดำเนินการ
ให้เท่าทันและเหมาะสมกับยุคสมัย โดยเฉพาะอย่างยิ่งการควบคุมกำกับ
การขึ้นทะเบียนสารเคมีกำจัดศัตรูพืชให้มีประสิทธิภาพ มีความโปร่งใส
มีความเข้มงวด และต้องให้ความสำคัญกับกระบวนการมีส่วนร่วมของ
ผู้มีส่วนได้เสีย รวมถึงการส่งเสริมการจัดการคุณภาพการปฏิบัติทาง
การเกษตรที่ดีสำหรับพืชในขั้นต้น เพื่อจะให้ได้มาซึ่งวัตถุดิบที่ปลอดภัย< br>ในการนำไปประกอบเป็นอาหารและไม่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพผู้บริโภค
และสิ่งแวดล้อมด้วย

การดไเนินงานพัฒนาและขับเคลื่อนกลุ่มมติเกษตรและอาหาร
ปลอดภัย ได้มีการควบรวมมติสมัชชาสุขภาพ แห่งชาติ 3 มติ ที่เนื้อหา    มีความเชื่อมโยงและสอดคล้องกันเข้าด้วยกัน เพื่อให้เกิดการเสริมหนุน

การขับเคลื่อนอย่างเป็นระบบมากขึ้น ได้แก่ มติ 1.5 เกษตรและอาหาร
ในยุควิกฤต มติ 5.5 ความปลอดภัยทางอาหาร : การแก้ไขปัญหาจาก
สารเคมีก􀄘ำจัดศัตรูพืช มติ 5.8 การพัฒนากลไกและกระบวนการ ที่สามารถ
รับมือผลกระทบด้านสุขภาพจากการเข้าสู่ประชาคมอาเซียน โดยเฉพาะ
อาหารและสินค้าเกษตรที่เป็นอาหาร โดยมีการแต่งตั้งคณะท􀄘ำงานขับเคลื่อน
มติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติกลุ่มมติเกษตรและอาหารปลอดภัย และ
คณะทำงานคัดเลือกพื้นที่ต้นแบบ การจัดการระบบเกษตรและระบบ
อาหารที่ปลอดภัยจากสารเคมีทางการเกษตร พ.ศ. 2559 ที่มาจากองค์ประกอบ
3 ภาคส่วน ประกอบด้วย ภาครัฐ ภาควิชาการ ภาคประชาสังคม และ
ภาคเอกชน ซึ่งได้ร่วมกันก􀄘ำหนดแนวทางการขับเคลื่อนมติฯ โดยมี
3 องค์ประกอบ หลัก (3ก.) ที่สำคัญคือ

กลุ่ม กฎ กติกา หมายถึง การพัฒนาปรับปรุง กฎหมาย ระเบียบ
มาตรฐาน เพื่อให้เกิดการผลิต นำเข้า และการจำหน่าย อาหารที่ปลอดภัย
จากสารเคมีทางการเกษตร ได้มีแผนงานที่สำคัญ คือ การจัดทำข้อเสนอ
ให้มีการปรับปรุงพระราชบัญญัติวัตถุอันตราย พ.ศ. 2535 และ
ร่างพระราชบัญญัติสารเคมีกำจัดศัตรูพืช
กลุ่ม การบังคับใช้กฎ กติกา หมายถึง การควบคุม กำกับ ส่งเสริม
ขับเคลื่อน และดำเนินงานให้เป็นไปตามกฎหมาย ระเบียบ มาตรฐาน
และแนวทางการดำเนินงาน ได้มีแผนงานที่สำคัญ คือ การจัดการระบบ
เฝ้าระวังและเตือนภัย การจัดการระบบข้อมูลสารเคมีทางการเกษตร
การกำกับการโฆษณาสารเคมีทางการเกษตร เป็นต้น
กลุ่ม การก่อการดี หมายถึง ปรากฏการณ์ บทเรียน ต้นแบบ
ที่เกิดขึ้นในพื้นที่ ของการจัดการระบบเกษตรและระบบอาหารที่
ปลอดภัยจากสารเคมีทางการเกษตร ได้มีแผนงานที่สำคัญ คือ การขยายผล
พื้นที่ต้นแบบในเรื่องการจัดการระบบเกษตรและอาหารที่ปลอดภัย
หนังสือ บทเรียนพื้นที่ต้นแบบการจัดการระบบเกษตรและ
ระบบอาหารที่ปลอดภัยจากสารเคมีทางการเกษต ร เล่มนี้ เป็นส่วนหนึ่ง
ของแนวทางการก่อการดี โดยคณะทำงานคัดเลือกพื้นที่ต้นแบบการจัดการ
ระบบเกษตรและระบบอาหารที่ปลอดภัยจากสารเคมีทางการเกษตร
พ.ศ. 2559 ได้ดำเนินการคัดเลือกพื้นที่ต้นแบบ ในพื้นที่แบ่งเป็น 2 ลักษณะ
ได้แก่ 1) พื้นที่ต้นแบบด้านการจัดการระบบเกษตรปลอดภัย จำนวน
6 พื้นที่ คือ (1) เครือข่ายเกษตรอินทรีย์ จังหวัดฉะเชิงเทรา (2) เครือข่าย
วิสาหกิจชุมชนเกษตรอินทรีย์จังหวัดอำนาจเจริญ (3) โครงการพัฒนา
อาหารปลอดภัยต่อสุขภาพด้วยระบบอินทรีย์ จังหวัดนครปฐม (SAMPRAN
MODEL) (4) วิชชาลัยรวงข้าว จังหวัดพัทลุง (5) เครือข่ายจังหวัดยโสธร
(6) เครือข่ายเกษตรอินทรีย์ จังหวัดจันทบุรี และ 2) พื้นที่ต้นแบบด้าน
การจัดการระบบอาหารปลอดภัย จำนวน 5 พื้นที่ คือ (1) เครือข่าย
ตลาดนัดสีเขียวเมืองสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์ (2) ตลาดสีเขียวโรงพยาบาล
ลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์ (3) โรงเรียนพุทธเกษตรขุนยวม จังหวัดแม่ฮ่องสอน
(4) ครัวใบโหนด คาบสมุทรสทิงพระ จังหวัดสงขลา (5) ข่วงเกษตรอินทรีย์
จังหวัดเชียงใหม่ เพื่อถอดบทเรียนในด้านแนวคิด กระบวนการ เงื่อนไข
ปัจจัย และทิศทางการพัฒนา สำหรับการขยายผลในระดับนโยบายและ
ระดับพื้นที่ต่อไป
สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) ขอขอบคุณ พื้นที่
ต้นแบบทั้ง 11 พื้นที่ เครือข่ายสมัชชาสุขภาพจังหวัด 77 จังหวัด หน่วยงาน
องค์กรภาคีที่เกี่ยวข้องด้านเกษตรและอาหารปลอดภัย ที่ได้มีส่วนร่วม
และให้ความสำคัญ ในการเสนอแนะพื้นที่เข้าร่วมการคัดเลือกพื้นที่
ต้นแบบฯ และคุณกฤษฎา บุญชัย ที่ได้ศึกษา รวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูล
เพื่อนำเสนอบทเรียนพื้นที่ต้นแบบนี้ ตลอดจนผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกคน
หวังเป็นอย่างยิ่งว่าหนังสือเล่มนี้ จะเป็นประโยชน์ ในการกำหนด
ทิศทางนโยบายด้านการเกษตรและอาหารปลอดภัย ที่สอดคล้องกับ
หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและการพัฒนาอย่างยั่งยืน รวมถึง
สามารถนำไปประยุกต์ใช้และขยายผล ในพื้นที่ต่างๆ ตลอดจนเป็น
ข้อเสนอเชิงนโยบายให้กับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งในระดับท้องถิ่น
จังหวัด และระดับชาติ ในการที่จะทำ ให้ประชาชนไทยมีความปลอดภัย
จากสารเคมีทางการเกษตรและเพื่อสังคมสุขภาวะต่อไป
สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ
ธันวาคม 2559