จากการจัดงานสมัชชานโยบายรองรับสังคมสูงวัยเมื่อเดือน กค. ครั้งที่ 1 พ.ศ. 2562 โดยสำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ ภายในงานมีการนำเสนอระเบียบวาระเกี่ยวกับนโยบายรองรับสังคมสูงวัยใน 4 ด้านซึ่งผ่านการศึกษาข้อมูล เลือกประเด็นสำคัญจากการจัดเวทีประชาเสวนาหาทางออก และและรับฟังความคิดเห็นจากผู้เกี่ยวข้องมาก่อนหน้านี้แล้ว เพื่อให้ที่ประชุมให้การรับรอง ได้แก่ 1.ด้านเศรษฐกิจ 2.ด้านสภาพแวดล้อม 3.ด้านสุขภาพ และ 4.ด้านสังคม งานครั้งนี้มีผู้เข้าร่วมประชุมจากทั้งภาครัฐ ภาควิชาการ ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม กว่า 500 คน นางทิพย์รัตน์ นพลดารมย์ กรรมการบริหาร รักษาการแทนเลขาธิการคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ กล่าวว่า การจัดสมัชชาเฉพาะประเด็นเป็นกระบวนการพัฒนานโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพแบบมีส่วนร่วม ตามแนวทางประชาธิปไตยแบบมีส่วนร่วมที่เปิดโอกาสให้ทุกภาคส่วนได้เข้ามาปรึกษาหารือและทำงานร่วมกัน งานนี้จึงถือเป็นส่วนหนึ่งของการยกระดับความร่วมมือในการพัฒนาประเทศตามแนวทางประชารัฐ เพื่อให้ได้ข้อเสนอเชิงนโยบายเพื่อขับเคลื่อนประเทศไทยสู่สังคมสูงวัยอย่างมีคุณภาพ

ศาสตราจารย์กิตติคุณ เทียนฉาย กีระนันทน์ อดีตประธานสภาปฏิรูปแห่งชาติ และที่ปรึกษากรรมการสนับสนุนการพัฒนานโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาวะรองรับสังคมสูงวัย กล่าวปาฐกถาว่า ขอฝากประเด็นสำคัญ 3 เรื่องคือ 1.เรื่อง ‘ผู้สูงอายุ’ กับ ‘สังคมสูงวัย’ เป็นคนละเรื่องกัน สิ่งที่น่ากังวลและควรพูดให้มากในเชิงนโยบายคือ นโยบายรองรับสังคมสูงวัย ซึ่งเป็นเรื่องใหญ่มาก และทุกองคาพยพของสังคมต้องร่วมมือกัน จึงควรขยายการศึกษาและดำเนินการให้ครอบคลุมยิ่งขึ้น เช่น มิติด้านเศรษฐกิจนั้นไม่ใช่เพียงเรื่องการออม แต่ต้องดูการบริโภค การใช้จ่ายภาครัฐที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างสำคัญ เพราะปัจจุบัน เริ่มใช้จ่ายกับผู้สูงวัยมากกว่าเด็ก 2.ต้องทำความเข้าใจพลวัตการเปลี่ยนแปลงประชากรว่า จุดสำคัญคือภาวะการตาย นับตั้งแต่การเริ่มทำสำมะโนประชากรในปี 2490 ทำให้วิเคราะห์อายุเฉลี่ยของคนได้ ในเวลานั้นอายุเฉลี่ยอยู่ที่ 45-47 ปีเท่านั้น แต่ปัจจุบันคนอายุยืนยาวมาก ดังนั้น ปัญหาไม่ใช่เฉพาะอัตราการเกิดที่ลดลง แต่สิ่งที่ส่งผลให้เปลี่ยนโครงสร้างประชากรมากคือ การตาย นักประชากรศาสตร์ต้องอธิบายให้คนที่เกี่ยวข้องกับเรื่องสังคมสูงวัยเข้าใจ และต้องมีการคำนวณอายุเฉลี่ยหลังอายุ 60 ปีด้วย 3.ปัจจุบันไทยมีประชากรที่อายุมากกว่า 90 ปีมากขึ้นเรื่อยๆ ดังนั้นในครอบครัวหนึ่งจึงไม่ได้มีผู้สูงวัยแค่ 1 รุ่นแต่มีถึง 2 รุ่นแล้ว ปัญหานี้น่าห่วงอย่างยิ่ง การพิจารณาสังคมสูงวัยจึงไม่ใช่พิจารณาภาพนิ่งช่วงเดียวแล้วจบ นพ.อำพล จินดาวัฒนะ สมาชิกวุฒิสภา อดีตประธานกรรมาธิการปฏิรูปสังคมและชุมชนฯ สปช. กล่าวว่า สังคมสูงวัย เป็น 1 ใน 5 ปัจจัยที่ทำให้ประเทศไทยอยู่แบบเดิมไม่ได้ โดยอีก 4 เรื่องที่เหลือคือ การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ พลังงาน อาหารและน้ำ นวัตกรรมและเทคโลโลยี ในเรื่องสังคมสูงวัยนั้น ถึงแม้ขยายการศึกษาและนำเสนอเป็น 4 มิติก็ยังไม่เพียงพอ ภายใต้แบบแผนของสังคมที่เปลี่ยนแปลงไป ตัวสังคมก็มีระบบ โครงสร้าง วิธีคิดที่สูงวัยและยากต่อการเท่าทันโลก สิ่งที่อยากจะเน้นคือ ชุมชนยังคงเป็นฐานพระเจดีย์ที่สำคัญ ปัจจุบันมีหลายชุมชนที่เป็นต้นแบบการเตรียมพร้อมเรื่องนี้ให้เห็นเป็นรูปธรรม

นายเอ็นนู ซื่อสุวรรณ ประธานกรรมการจัดทำยุทธศาสตร์ชาติด้านการสร้างโอกาสและความเสมอภาคทางสังคม และกรรมการสุขภาพแห่งชาติ กล่าวว่า หัวข้อหนึ่งที่ถือว่าสำคัญมากในยุทธศาสตร์ชาติ คือ สังคมสูงวัย มีการพูดถึงการดูแลสังคมสูงวัยในเชิงรุกซึ่งไม่ใช่หน้าที่รัฐบาลเท่านั้น ทุกภาคส่วนต้องร่วมขับเคลื่อนเนื่องจากสังคมสูงวัยเป็นเรื่องของทุกคน ประเด็นท้าทายมีหลายประการ เช่น การออมเงินเพื่อเตรียมการก่อนสูงอายุซึ่งมีน้อยมากเพียง 1 ใน 3 ของประชากรที่มีการเตรียมพร้อม ในเบื้องต้นต้องทำให้ประชากรวัย 40 ปีขึ้นไปตระหนัก รอบรู้ และเตรียมการทุกด้านก่อนชรา ส่วนผู้ที่อายุ 60 ปีไปแล้วต้องได้รับการส่งเสริมให้ถ่ายทอดความรู้ ภูมิปัญหา ประสบการณ์ให้กับคนรุ่นหลัง สร้างงานที่เขายังทำได้เพื่อให้รู้สึกว่าตนเองมีคุณค่า มีการปรับพื้นที่สภาพแวดล้อมให้เหมาะกับคนทุก