หัวข้อ สสจ.เชียงราย กองกำกับตำรวจตระเวนชายแดน สคร. 10 เชียงใหม่ ภาคีเครือข่าย และประชาชน ร่วมกันจัดกิจกรรมรณรงค์ป้องกันควบคุมโรคหนอนพยาธิ มาลาเรีย โรคเอดส์และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ในพื้นที่ชุมชนต้นแบบ บ้านนาโต้ ต.แม่สะลองใน อ.แม่ ฟ้าหลวง จ.เชียงราย “ เนื่องในวโรกาสสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี พระชนมายุ 60 พรรษา “
นำเสนอ ตามที่สำนักงานโครงการสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี ได้จัดทำแผนพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดารตามพระราชดำริ เพื่อให้เด็กและเยาวชนได้รับโอกาสในการศึกษาและพัฒนาเท่าเทียมผู้อื่น มีความเข้มแข็ง สามารถดูแลและพัฒนาตนเองได้ อันเป็นพระราชประสงค์ ของพระองค์ในแผนดังกล่าว ได้กำหนดเป้าหมายสูงสุดของการพัฒนาคือให้เด็กและเยาวชนมีโภชนาการดี สุขภาพแข็งแรง ใฝ่เรียนรู้ซื่อสัตย์ ประหยัดและอดทนมีความรู้ทักษะวิชาชีพ เป็นพื้นฐานในการดำรงชีพ รักและหวงแหนทรัพยากรธรรมชาติ ภาคภูมิใจในวัฒนธรรมท้องถิ่นและความเป็นไทย และมีส่วนร่วมในการพัฒนาชุมชนและประเทศชาติได้ โดยในปี พ.ศ.2558 เป็นปีครบรอบในวโรกาส 60 พรรษา สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี กระทรวงสาธารณสุข ร่วมกับกองกำกับตำรวจตระเวนชายแดน เป็นหน่วยงานร่วมของสำนักพระราชวัง ได้คัดเลือกโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน จำนวน 16 แห่งทั้งประเทศเป็นโรงเรียนต้นแบบ และมีโรงเรียนที่ได้รับคัดเลือกเป็นโรงเรียนและชุมชนต้นแบบจำนวน 4 แห่งจากทั้งประเทศ ซึ่งโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน การท่าอากาศยานไทย เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี พระชนมายุ 4 รอบ 60 พรรษา วันที่ 2 เมษายน 2556 อำเภอแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย เป็น 1 ใน 4 ของโรงเรียนและชุมชนต้นแบบดังกล่าว
ดังนั้น เมื่อเวลา 08.00-16.30 น. ของวันที่ 14 กรกฏาคม2558 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงราย สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 10 จังหวัดเชียงใหม่ กองกำกับตำรวจตระเวนชายแดน รวมทั้งหน่วยงานในพื้นที่ ประกอบด้วย โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน การท่าอากาศยานไทย เฉลิมพระเกียรติ สำนักงานสาธารณสุขอำเภอแม่ฟ้าหลวง โรงพยาบาลแม่ฟ้าหลวง ภาคีเครือข่าย จำนวนทั้งสิ้น 21 หน่วยงาน รวมจำนวนผู้เข้าร่วมกิจกรรมครั้งนี้ มากกว่า 150 คน ร่วมกันจัดกิจกรรมรณรงค์ป้องกันควบคุมโรคหนอนพยาธิ มาลาเรีย โรคเอดส์และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ในพื้นที่ชุมชนต้นแบบ บ้านนาโต้ ต.แม่สะลองใน อ.แม่ ฟ้าหลวง จ.เชียงราย โดยมี นายวรญาณ บุญณราช นายอำเภอแม่ฟ้าหลวง มาเป็นประธานกล่าวเปิดงานและมี ร.ต.ต.ชัชวาล รักแม่ ครูใหญ่ โรงเรียนตชด.ทอท.เฉลิมพระเกียรติ เป็นผู้กล่าวรายงาน
กระทรวงสาธารณสุขมอบหมายให้กรมควบคุมโรค สำนักโรคเอดส์และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ สำนักโรคติดต่อทั่วไป และ สคร.10 ชม.ซึ่งรับผิดชอบกรอบการดำเนินงานให้เกิดกิจกรรมการตรวจและรักษาโรคหนอนพยาธิ เพื่อลดความชุก ความรุนแรงของปัญหา มุ่งหวังให้เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมป้องกันตนเองจากการติดเชื้อ โดยใช้ฐานความคิดการยึดโรงเรียนเป็นฐานสำคัญของการปฏิบัติ (School Base Approach)
กิจกรรมในงานประกอบด้วย การตรวจหาพยาธิในอุจจาระ การให้ความรู้ในการป้องกันควบคุมโรคติดต่อที่สำคัญในโรงเรียนตชด.ต้นแบบและชุมชนต้นแบบ เมื่อสิ้นสุดการรณรงค์ คณะผู้จัดการรณรงค์ คาดหวังว่าอัตราชุกของโรคหนอนพยาธิไม่ให้เป็นปัญหา ไม่เกินร้อยละ 5 และต้องมีอัตราการตรวจค้นหาครอบคลุมประชากรในพื้นที่เป้าหมายไม่ต่ำกว่า ร้อยละ 80 โดยนักเรียนต้องได้รับการตรวจหนอนพยาธิ 100% โดยผลงานการตรวจอุจจาระ ระหว่างวันที่ 13-15 พบว่า ตรวจทั้งหมด 642 คนแยกพบ พยาธิ86ราย คิดเป็น 26.3% (อัตราฉุกเกินเป้าหมายที่กรมควบคุมโรคกำหนด) แยกเป็น พยาธิไส้เดือน57 (17.43%) ปากขอ31 (9.5%) แส้ม้า2(0.6%) เข็มหมุด1(0.3%) ได้ทำการให้ยาฆ่าพยาธิในผู้ป่วยที่พบพยาธิทุกคน จึงคาดหวังว่าทำให้สามารถป้องกันควบคุม โรคหนอนพยาธิ รวมทั้งโรคมาลาเรีย โรคเอดส์และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เป็นการสร้างกระแสให้นักเรียน ประชาชนในชุมชนรับรู้ ตระหนักถึงอันตรายของโรคดังกล่าว นอกจากนี้ยังการแสดงออกถึงพลังความสามัคคีพลังความร่วมมือกันของหน่วยงานทั้งจากส่วนกลางส่วนภูมิภาคและพื้นที่อำเภอแม่ฟ้าหลวงอีกด้วย
และจากการสัมภาษณ์นายอำเภอแม่ฟ้าหลวงทราบว่า สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาสยามบรมราชกุมารีฯได้ตอบสนองพระปณิธานของสมเด็จย่าที่ต้องการรักษาป่าและป้องกันปัญหายาเสพติด อำเภอแม่ฟ้าหลวงมีทั้งหมด 76 หมู่บ้านติดชายแดน 92 กิโลเมตร ประกอบด้วย 9ชาติพันธ์ มีภาษาวัฒนธรรม ที่แตกต่างกัน การเดินทางที่ยากลำบาก นำจุดด้อยเหล่านี้มาเป็นจุดเด่นเพราะทำให้ชุมชนไม่ถูกรบกวนจากสังคมข้างนอก ในชุมชนยังมีความร่วมมือร่วมแรงร่วมใจกันในการพัฒนามีสูง มีความเชื่อถือผู้นำ ท่านเห็นด้วยอย่างยิ่งที่ปลูกฝังการให้ความรู้แก่เด็กๆเมื่อเด็กมีความรู้ ความเข้าใจ คิดเป็น ทำเป็น แก้ปัญหาเป็น จะเป็นการป้องกันแก้ไขปัญหาโรคและภัยอย่างยั่งยืน และเมื่อเด็กโตเป็นผู้ใหญ่จะสามารถพัฒนาด้านอื่นๆได้ เพราะได้รับการพัฒนาตอนเป็นเด็ก นอกจากนี้ท่านได้เสนอให้ส่วนกลาง อย่าทำงานตามรอบวงงบประมาณแต่ให้ทำงานเกาะติดตามสภาพปัญหาของพื้นที่ อย่างต่อเนื่อง และต้องกำหนดยุทธศาสตร์และวิสัยทัศน์ ให้ชัดเจน เพื่อส่งผลให้การขับเคลื่อนระดับประเทศ มีผลการดำเนินงานที่เป็นรูปธรรมเกิดการพัฒนาในภาพกว้าง และขอขอบคุณหน่วยงานกระทรวงสาธารณสุขและผู้เกี่ยวข้องที่มีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรมรณรงค์ในครั้งนี้ด้วย

อิสระ บุญอนันต์ นักข่าวสุขภาวะ จ.เชียงราย รายงาน