พิษณุโลก – สืบเนื่องจากการประชุมคณะกรรมการเขตสุขภาพเพื่อประชาชน (กขป.) เขตพื้นที่ ๒ เมื่อวันที่ ๒ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๘ ที่ได้มีมติเห็นชอบแผนยุทธศาสตร์ ๕ ปี โดยหนึ่งในประเด็นเร่งด่วนที่ได้รับความสนใจและมีการแต่งตั้งคณะทำงานเฉพาะกิจคือ "ปัญหาเด็กและเยาวชน" โดยมุ่งเน้นการแก้ไขปัญหาสุขภาพจิต การลดปัจจัยเสี่ยง และการสร้างพื้นที่สร้างสรรค์ เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตและสุขภาวะที่ดีของเยาวชนในพื้นที่เขต ๒  ในช่วงบ่ายของการประชุมได้แบ่งกลุ่มแลกเปลี่ยนความคิดเห็น ถึงประเด็นที่จะขับเคลื่อนงานด้านเด็กและเยาวชนเพื่อกำหนดแนวทางการทำงานที่ครอบคลุมในหลายมิติสำคัญ ดังนี้:

 ๑. มิติสุขภาพจิต: แก้ปัญหาจากต้นตอและบูลลี่ในสถานศึกษา

ปัญหาด้านสุขภาพจิตถูกจัดเป็นประเด็นสำคัญอันดับแรก โดยเฉพาะปัญหาที่เกี่ยวข้องกับสภาพสังคมและครอบครัว:

• ปัญหาหลัก: ครอบครัวแตกแยก , ซึมเศร้า , การบูลลี่ , และความรุนแรงในครอบครัว
• แนวทางแก้ไข: เน้นการเยียวยาจิตใจ , ส่งเสริมทักษะการฟัง ในบุคลากรที่เกี่ยวข้อง และผลักดันกระบวนการรักษาต่ออย่างจริงจัง โดยเฉพาะกลุ่มที่พยายามฆ่าตัวตายแล้วรอด
• การวิจัยเชิงประจักษ์: เร่งหาข้อมูลเชิงประจักษ์เกี่ยวกับปัญหาสุขภาพจิต โดยเฉพาะกลุ่มที่มีการพยายามฆ่าตัวตาย (ในเขต ๒ ปี ๒๕๖๗ มีผู้เสียชีวิตสำเร็จประมาณ ๑๐๐ คน) เพื่อให้การรักษาและป้องกันมีประสิทธิภาพ (effective) มากยิ่งขึ้น

๒. มิติการลดปัจจัยเสี่ยง: คุมเข้มสารเสพติดและพฤติกรรมทางเพศ

คณะทำงานฯ มีเป้าหมายในการลดปัจจัยเสี่ยงที่คุกคามเยาวชนในพื้นที่:

• ปัจจัยเสี่ยงที่ต้องควบคุม: ปัญหาเหล้า บุหรี่ ยาเสพติด และอื่นๆ รวมถึงปัญหาความรุนแรงทางเพศ/การล่วงละเมิดทางเพศ และการมีเพศสัมพันธ์ก่อนวัยอันควร
• การส่งต่อเคส: มีการพัฒนากระบวนการส่งต่อเคสเด็กและเยาวชน เพื่อเข้าสู่กระบวนการรักษาและการบำบัดอย่างจริงจัง รวมถึงการทำกิจกรรมบำบัด เพื่อค้นหา/สร้างแรงบันดาลใจให้แก่เยาวชน

๓. มิติการศึกษาและการสร้างสรรค์: พัฒนาทักษะชีวิตและพื้นที่ปลอดภัย

การศึกษาถือเป็นเครื่องมือสำคัญในการแก้ไขปัญหาเยาวชน โดยมุ่งเน้นการพัฒนาทักษะที่จำเป็น:

• เนื้อหาการศึกษา: เน้นการเรียนรู้เรื่องเพศวิถี , ทักษะชีวิต , และสิทธิเด็ก
• บุคลากร: พัฒนาครู/บุคลากรทางการศึกษา ให้ใช้กระบวนการเรียนรู้แบบ Active Learning และเพิ่มบทบาทของครูแนะแนว/นักจิตวิทยาในสถานศึกษา รวมถึงการลดความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา
• พื้นที่สร้างสรรค์: จัดให้มีพื้นที่สร้างสรรค์ ที่เป็นพื้นที่ปลอดภัย สำหรับการสานกิจกรรมต่างๆ ของเยาวชน

 ๔. มิติความร่วมมือและการขับเคลื่อนนโยบาย

คณะทำงานฯ จะทำหน้าที่เป็นพื้นที่กลางในการประสานงาน ระหว่างหน่วยงานหลักทั้งภาครัฐ , ภาคเอกชน , และภาคประชาสังคม

• การสร้างพลังเยาวชน: สร้างแกนนำเยาวชน และเครือข่ายจิตอาสาด้านต่างๆ เพื่อให้มีส่วนร่วมในการเสนอและผลักดันนโยบายต่อพรรคการเมือง
• การจัดทำฐานข้อมูล: เร่งค้นหา Data Base ของส่วนงานที่ดูแลเด็กและเยาวชน โดยเฉพาะข้อมูลจากสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา (สพม.) และศาลเยาวชนและครอบครัว เพื่อจัดลำดับความรุนแรงของปัญหาและวางแผนแก้ไขได้อย่างตรงจุด

การขับเคลื่อนงานด้านเด็กและเยาวชนของ กขป. เขต ๒ ในครั้งนี้ เป็นการมุ่งเน้นการแก้ไขปัญหาอย่างเป็นระบบและยั่งยืน โดยตระหนักว่าปัญหา "โง่-จน-เจ็บ" (การศึกษา/กระบวนการคิด-ไม่มีเงิน/อาชีพ-ติดยาเสพติด/ปัญหาอื่น) มีความเชื่อมโยงกัน ซึ่งการแก้ไขต้องใช้การประสานงานแบบองค์รวม