สช. สานพลัง 3 ภาคส่วน สู้ NCDs! เดินหน้าขับเคลื่อน “NCDs Ecosystem” 4 ภาค 8 จังหวัดนำร่อง ผ่านหลักการ 3:5:5 พร้อมข้อเสนอแนวทางใหม่ สร้างสภาวะแวดล้อมลดโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง 

29–30 ส.ค. 2568 @ แกรนด์ ริชมอนด์ นนทบุรี สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) ร่วมกับภาคีเครือข่าย และสมาคมโรคไม่ติดต่อแห่งประเทศไทย จัดเวที “ถอดบทเรียนการขับเคลื่อน NCDs Ecosystem ผ่านหลักการ 3:5:5 สานพลัง 3 ภาคส่วนในพื้นที่” 

 8 จังหวัดนำร่อง

น่าน | ชัยนาท | ตราด | กาญจนบุรี | มหาสารคาม | หนองบัวลำภู | ยะลา | สุราษฎร์ธานี ร่วมแลกเปลี่ยนบทเรียนความสำเร็จ ความท้าทาย และร่วมกันจัดทำ แผนบันไดผลลัพธ์ (Outcome Ladder) ระยะ 3 ปี เพื่อขยายผลสู่การสร้างนโยบายและมาตรการ NCDs Ecosystem ในทุกระดับ

ภายในงานได้รับเกียรติจากผู้ทรงคุณวุฒิระดับประเทศร่วมเสนอแนะ ได้แก่

ศ.เกียรติคุณ พญ.วรรณี นิธิยานันท์

ศ.เกียรติคุณ พญ.ลัดดา เหมาะสุวรรณ 

รศ.นพ.เพชร รอดอารีย์ นายก สมาคมเครือข่ายโรคไม่ติดต่อแห่งประเทศไทย  

นพ.กฤษฎา หาญบรรเจิด ผู้อำนวยการกองโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค

ดร.ทพญ.ศิริวรรณ พิทยรังสฤษฎ์ กรมอนามัย

ดร.ภญ.อรทัย วลีวงศ์ กองการต่างประเทศ สำนักปลัดกระทรวงสาธารณสุข

ดร.เพ็ญ สุขมาก ผู้อำนวยการสถาบันนโยบายสาธารณะ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ 

3 แนวทางสำคัญ

1. ผลักดันนโยบาย NCDs Ecosystem ระดับจังหวัด 

2. ขยายการทำงานสู่ท้องถิ่น–อปท. 

3. สร้างกระแสสังคม สื่อสาร–ตระหนักรู้ เพื่อเพิ่มความรู้ ความเข้าใจ และความตระหนักในประชาชน

(index pointing right)ข้อเสนอแนวทางจากการถอดบทเรียนนอกจากการสรุปบทเรียน เวทียังได้ข้อเสนอใหม่เพื่อเพิ่มพลังการขับเคลื่อน ดังนี้

• ใช้ข้อมูลเชิงพื้นที่ (Data-driven Policy): พัฒนาระบบข้อมูลสุขภาพเชื่อมโยงกับข้อมูลเศรษฐกิจและสังคม เพื่อให้ผู้ว่าราชการจังหวัดและ อปท. เห็นภาพผลกระทบและใช้ตัดสินใจเชิงนโยบายได้ทันที

• สร้างแรงจูงใจทางสังคมและเศรษฐกิจ (Incentive System): ออกแบบมาตรการจูงใจทั้งในชุมชนและสถานประกอบการ เช่น การลดภาษี กำหนดมาตรฐาน “องค์กรสุขภาพดี” เพื่อให้ภาคธุรกิจเข้ามามีบทบาท

• ขยายบทบาท Non-health Sector: เช่น ภาคการศึกษา เกษตรกรรม และอุตสาหกรรม ให้เป็นตัวขับเคลื่อนสร้างสภาพแวดล้อมลดปัจจัยเสี่ยง ไม่ใช่จำกัดอยู่แค่หน่วยงานสาธารณสุข

• พัฒนาเครือข่ายสื่อสารสาธารณะ: ผลิตสื่อสร้างสรรค์และรณรงค์ผ่านออนไลน์/ออฟไลน์ เพื่อเปลี่ยนพฤติกรรมคนรุ่นใหม่ ลดพฤติกรรมเสี่ยง (หวาน มัน เค็ม สูบ ดื่ม และไม่ออกกำลังกาย)

• ตั้งกองทุนสุขภาพชุมชนรูปแบบใหม่: ใช้กลไกงบประมาณร่วมระหว่าง อปท. ภาคธุรกิจ และกองทุนสุขภาพท้องถิ่น เพื่อสนับสนุนกิจกรรม NCDs Ecosystem อย่างต่อเนื่อง

✅ สรุป 

การประชุมครั้งนี้สะท้อนว่า “NCDs ไม่ใช่แค่เรื่องหมอและโรงพยาบาล” แต่เป็นวาระร่วมของทั้งสังคม วาระของทุกภาคส่วน โดยใช้ หลักการ 3:5:5 เชื่อมพลัง 3 ภาคส่วน สร้างสภาวะแวดล้อมใหม่ที่เอื้อต่อสุขภาพ และขับเคลื่อนได้จริง