จุดประกายสุขภาวะ! ออนใต้ เชียงใหม่ ผนึกกำลังยกระดับ "1 งานบุญ 1 เมนูชูสุขภาพ" ปฏิวัติอาหารชุมชน สู้ภัย NCDs
24 กรกฎาคม 2568

จุดประกายสุขภาวะ! ออนใต้ เชียงใหม่ ผนึกกำลังยกระดับ "1 งานบุญ 1 เมนูชูสุขภาพ" ปฏิวัติอาหารชุมชน สู้ภัย NCDs24 กรกฎาคม 2568
ชุมชนออนใต้ อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ สร้างประวัติศาสตร์หน้าใหม่ด้านสุขภาวะ ด้วยการริเริ่มโครงการ "1 งานบุญ 1 เมนูชูสุขภาพ" ที่ไม่เพียงมุ่งลดความเสี่ยงจากโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (NCDs) โดยเฉพาะโรคไตเสื่อมในกลุ่มผู้สูงอายุ แต่ยังสะท้อนความตระหนักรู้ถึงบทบาทสำคัญของอาหารในวิถีชีวิต พร้อมเตรียมยกระดับสู่การเป็น "ธรรมนูญสุขภาพ" ของตำบลภายในปลายปีนี้

ความเคลื่อนไหวอันทรงพลังนี้เกิดขึ้นภายใต้ความร่วมมืออันแข็งแกร่งของสำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) นำโดย นายสุทธิพงษ์ วสุโสภาพล รองเลขาธิการ สช. ซึ่งได้ร่วมลงนามในข้อตกลงสำคัญกับ ดร.อมาวสี อัมพันศิริรัตน์ ผู้อำนวยการวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีเชียงใหม่, คุณจินตนา สันถวเมตต์ หัวหน้ากลุ่มงาน สปสช.เขต 1 เชียงใหม่, สำนักงานสาธารณสุขอำเภอแม่ออน, เทศบาลตำบลออนใต้ และหน่วยงานภาคีในพื้นที่กว่า 11 หมู่บ้าน โดยมีเป้าหมายสูงสุดคือการขยายผลความร่วมมือนี้ไปสู่ระดับอำเภอและจังหวัด

นายสุทธิพงษ์ วสุโสภาพล รองเลขาธิการ สช. กล่าวเน้นย้ำถึงหัวใจหลักในการขับเคลื่อนโครงการว่า "หัวใจหลักในการดำเนินงานคือการนำเอา 3 มาตรการมาประกอบส่วน ได้แก่ มาตรการทางสังคม มาตรการทางวิชาการ และมาตรการทางนโยบาย (ฝ่ายบริหารท้องถิ่น) โดยให้ทุกภาคส่วนเข้ามามีส่วนร่วมสร้างสุขภาวะนิเวศน์ให้เกิดขึ้นให้ได้ จึงจะทำให้ข้อตกลงที่เรียกว่าธรรมนูญสุขภาพศักดิ์สิทธิ์ ให้ทุกฝ่ายได้นำมาใช้เป็นแนวทางในการขับเคลื่อนร่วมกันได้" พร้อมสนับสนุนให้มีการจัดเวที "สมัชชาตำบล" เพื่อประกาศใช้ธรรมนูญลดปัจจัยเสี่ยง และเป็นเวทีสำหรับทุกภาคส่วนในตำบลได้เฉลิมฉลอง บอกกล่าวความสำเร็จ และนำเสนอเรื่องดีๆ ในการสร้างสุขภาพของคนในตำบล

โครงการ "1 งานบุญ 1 เมนูชูสุขภาพ" ถือเป็นการปฏิวัติแนวคิดการปรุงอาหารในงานบุญประเพณี ซึ่งโดยปกติมักใช้วัตถุดิบจากเนื้อสัตว์เป็นหลัก และมีการปรุงรสด้วยเครื่องปรุงรสจัด เช่น เกลือ ผงชูรส น้ำปลา และกะทิในเมนูของหวาน ซึ่งอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพหากบริโภคในปริมาณมาก โดยเฉพาะเมนูยอดนิยมอย่าง "ลาบ" (ทั้งหมูและควาย) ที่มีความเชื่อเรื่องโชคลาภ หรือ "แกงฮังเล" ในงานศพที่มักมีไขมันสูง

เทศบาลตำบลออนใต้ได้ก้าวไปอีกขั้น โดยกำหนดให้ "1 งานบุญ 1 เมนูชูสุขภาพ" เป็น "ธรรมนูญสุขภาพตำบล" อย่างเป็นทางการ ซึ่งไม่เพียงแต่จะส่งเสริมองค์ความรู้เกี่ยวกับเมนูอาหารสุขภาพที่ลดหวาน มัน เค็ม แต่ยังเป็นการสร้างสิ่งแวดล้อมด้านอาหารในชุมชนให้เอื้อต่อการมีสุขภาพดีของผู้สูงอายุ ช่วยป้องกันและชะลอการเสื่อมของไต และเป็นนวัตกรรมที่สามารถต่อยอดสู่การยกระดับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในชุมชนให้ยั่งยืนต่อไป
การเปลี่ยนแปลงครั้งนี้ไม่เพียงเป็นการยกระดับสุขภาพกาย แต่ยังเป็นการสร้างความตระหนักรู้และพลังร่วมของคนในชุมชน ให้หันมาใส่ใจสุขภาพอย่างยั่งยืนจากต้นน้ำ สู่การเป็นต้นแบบที่น่าจับตาสำหรับการพัฒนาสุขภาวะในระดับท้องถิ่นทั่วประเทศ