ก่อนจะรู้จักความเป็นมาของอโรคยศาลวัดคำประมง เรามาทำความรู้จักความเป็นมาของ อโรคยศาลกันก่อน เพราะจริงๆ แล้ว “อโรคยศาล” มีความเป็นมาอันยาวนานจากอารยธรรมขอม ในยุคสมัยของพระเจ้าชัยวรมันที่ ๗ ยุคนั้นมีการเกณฑ์ผู้คนมากมายในการสร้างปราสาทวิหาร การก่อสร้างก็ใช้ระยะเวลาในการสร้างยาวนานหลายสิบปี ผู้คนมากมายต่างก็ล้มป่วยด้วยโรคต่างๆ นานาชนิด จึงเกิดความเชื่ออย่างหนึ่งว่า ถ้ามีการก่อสร้างปราสาทต่างๆ ให้จัดทำสถานที่อภิบาล บำบัดรักษาผู้ป่วยก่อน ซึ่งสถานที่นี้เรียกกันว่า อโรคยศาล เพื่อให้ผู้คนหายจากอาการเจ็บป่วยและมีเรี่ยวแรงในการสร้างปราสาท สร้างวิหารให้สำเร็จต่อไป (สมาธิบำบัดกับการรักษาโรคมะเร็ง, ๒๕๕๐:
พระอาจารย์ปพนพัชร์( ๒๕๕๐) กล่าวว่า ในปัจจุบันนี้ยังมีร่องรอยของอโรยศาลอยู่หลายแห่ง เช่น ถ้าเราศึกษาจะพบร่องรอยที่จังหวัดมหาสารคามก็มี จะเป็นเหมือนปราสาท ตรงกลางจะมีหินสามก้อนเป็นที่ตั้งหม้อยา มีรูปพระโพธิสัตว์เป็นประธานของอโรยศาล สมัยที่เขาสร้างพระธาตุภูเพ็ก นครวัด นครธม ปราสาทพนมรุ้ง ปราสาทหินพิมาย เขาจะต้องสร้างอโรคยศาล เพราะการแบกหินที่ไปทำปราสาท ต้องใช้กำลังมหาศาลคนก็ล้มป่วย พระเจ้าชัยวรมันที่ ๗ จึงสร้างโรงยาให้ผู้ป่วย