ความเป็นมา :
๑. มติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ เรื่อง การป้องกันผลกระทบต่อสุขภาวะและสังคมจากการค้าเสรีระหว่างประเทศ ” เป็นมติที่ได้เสนอเข้ามาในระเบียบวาระเร่งด่วน โดยศูนย์วิจัยปัญหาสุราและองค์กรในกลุ่มเครือข่ายต่างๆ จำนวน ๑๐ องค์กร และมติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ ครั้งที่ ๓ พ.ศ.๒๕๕๓ เมื่อวันที่ ๑๗ – ๑๙ ธันวาคม พ.ศ.๒๕๕๓ ได้รับรองระเบียบวาระดังกล่าวแล้วนั้น
๒. วันที่ ๒๒ เมษายน พ.ศ.๒๕๕๔ คณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (คสช.) มอบหมายให้ สช. ประสานการทำงานร่วมกับคณะกรรมการพัฒนาระบบและกลไกการประเมินผลกระทบด้านสุขภาพ และคณะกรรมการสนับสนุนการศึกษาและติดตามการเจรจาการค้าระหว่างประเทศที่มีผลกระทบต่อสุขภาพและนโยบายสุขภาพ ศึกษาออกแบบและจัดสมัชชาสุขภาพเฉพาะประเด็น เพื่อพิจารณากำหนดกระบวนการประเมินผลกระทบด้านสุขภาพประกอบการพิจารณาประเด็นเกี่ยวข้องในกระบวนการเจรจาการค้าเสรีระหว่างประเทศ พร้อมกับประสานเตรียมความพร้อมการดำเนินงานตามมติกับหน่วยงานและภาคีต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง และรายงานต่อ คสช. เพื่อพิจารณานำมตินี้เสนอต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อให้ความเห็นชอบและสั่งการหน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการในโอกาสต่อไป
๓. สช.ได้ประสานการดำเนินงานร่วมกับภาคีต่างๆ ได้แก่ กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย ซึ่งจากการวิเคราะห์กระบวนการทำงานข้างต้น พบว่ามีช่องว่างที่ท้าทายต่อการบรรลุเป้าหมายตามมตินี้ในหลายประเด็น โดยเฉพาะกรณีความเข้าใจเกี่ยวกับกระบวนการประเมินผลกระทบด้านสุขภาพจากการเจรจาการค้าระหว่างประเทศ ซึ่งปัจจุบันหลายภาคส่วนยังกังวลว่าการประเมินผลกระทบด้านสุขภาพจะเป็นอุปสรรคต่อกระบวนการเจรจาการค้าระหว่างประเทศ รวมทั้งยังไม่มีการนำข้อมูลเข้ารับฟังความเห็นและหาฉันทามติจากสมัชชาสุขภาพเฉพาะประเด็น
๔. คณะกรรมการจัดสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ (คจ.สช.) พ.ศ.๒๕๕๖ ได้ประกาศหลักเกณฑ์และวิธีการจัดสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ.๒๕๕๖ โดยในหมวดที่ ๕ ข้อ ๗ การกำหนดระเบียบวาระการประชุม ได้เปิดโอกาสให้ คจ.สช. สามารถกำหนดระเบียบวาระการประชุม โดยพิจารณาประเด็นที่มาจากการทบทวนมติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติที่ผ่านมา เพื่อทบทวนและพัฒนาให้สอดคล้องกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วในภาวะสังคมปัจจุบัน
๕. วันที่ ๑๒ กันยายน พ.ศ.๒๕๕๖ ที่ประชุมติดตามมติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ ครั้งที่ ๓ พ.ศ.๒๕๕๓ มติ ๙ การป้องกันผลกระทบต่อสุขภาวะและสังคมจากการค้าเสรีระหว่างประเทศ ซึ่งมี นพ.ณรงค์ศักดิ์ อังคสุวพลา ประธานคณะกรรมการขับเคลื่อนและติดตามการดำเนินงานตามมติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ (คมส.) เป็นประธานที่ประชุม มีข้อสรุปว่าถึงแม้การดำเนินงานตามมตินี้จะมีความคืบหน้าไปแล้วบางส่วนก็ตาม แต่เนื่องจากสถานการณ์การดำเนินการเกี่ยวกับการค้าเสรีระหว่างประเทศมีพัฒนาการไปอย่างรวดเร็ว ทำให้มติดังกล่าวอาจไม่สอดคล้องกับสถานการณ์ปัจจุบัน และยังมีความเห็นที่ไม่ตรงกันของผู้เกี่ยวข้องในการขับเคลื่อนเรื่องดังกล่าว จึงเห็นสมควรเสนอต่อ คจ.สช. ให้มีการพิจารณาทบทวนและพัฒนามตินี้ให้เหมาะสมยิ่งขึ้น เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อสังคมต่อไป
๖. มติที่ประชุม คจ.สช. เมื่อวันที่ ๑๖ กันยายน พ.ศ. ๒๕๕๖ เห็นชอบให้บรรจุระเบียบวาระการป้องกันผลกระทบต่อสุขภาวะและสังคมจากการค้าเสรีระหว่างประเทศ เป็นระเบียบวาระทบทวนมติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ ในการประชุมสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ ครั้งที่ ๖ พ.ศ.๒๕๕๖ และมอบหมายให้มีกลไกทำงานทบทวนร่างมติ โดยให้อนุกรรมการวิชาการดำเนินการต่อไป
๗. คณะอนุกรรมการวิชาการ ได้แต่งตั้งคณะทำงานวิชาการพัฒนาประเด็นการป้องกันผลกระทบต่อสุขภาวะและสังคมจากการค้าเสรีระหว่างประเทศ ซึ่งประกอบด้วยผู้แทนจากหน่วยงานต่างๆ ได้แก่ กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ กรมเศรษฐกิจระหว่างประเทศ กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย สำนักงานคณะกรรมการร่วมภาคเอกชน ๓ สถาบัน กลุ่มศึกษาข้อตกลงเขตการค้าเสรีภาคประชาชน และนักวิชาการ โดยมี นพ.สุวิทย์ วิบุลผลประเสริฐ เป็นประธานคณะทำงาน รศ.นุศราพร เกษสมบูรณ์ และนางสิตานันท์ พูนผลทรัพย์เป็นผู้ทำงานและเลขานุการ มีหน้าที่ศึกษาผลและปัญหาอุปสรรคเกี่ยวกับการดำเนินการตามมติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติ ครั้งที่ ๓ พ.ศ.๒๕๕๓ มติ ๙ การป้องกันผลกระทบต่อสุขภาวะและสังคมจากการค้าเสรีระหว่างประเทศ ซึ่งที่ผ่านมาได้มีการประชุมคณะทำงานฯ จำนวน ๓ ครั้ง พบว่ามีปัญหาในการปฏิบัติ และมีข้อห่วงใยจากทุกฝ่าย จึงเห็นสมควรที่จะต้องมีการทบทวน และพัฒนามตินี้ คณะทำงานฯ จึงได้จัดทำ ร่างเอกสารหลักและร่างมติสมัชชาสุขภาพ เรื่อง ทบทวนมติสมัชชาสุขภาพแห่งชาติการป้องกันผลกระทบต่อสุขภาวะและสังคมจากการค้าเสรีระหว่างประเทศ เพื่อนำเข้าสู่ระเบียบวาระที่ ๘ สมัชชาสุขภาพแห่งชาติครั้งที่ ๖ พ.ศ.๒๕๕๖ ต่อไป